ایران در زمره کشورهای خشک و نیمه‌خشک جهان قرار دارد و میانگین بارش سالانه آن کمتر از یک‌سوم میانگین جهانی است. این شرایط اقلیمی موجب شده منابع آبی کشور به شدت تحت فشار قرار گیرند و بسیاری از سفره‌های زیرزمینی با افت جدی مواجه شوند. پیامدهای این بحران شامل فرونشست زمین، کاهش کیفیت زندگی، مهاجرت اجباری و افزایش تعارضات اجتماعی است. در چنین بستری، توسعه بدون آب نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی حیاتی برای حفظ امنیت ملی، اجتماعی و زیست‌محیطی محسوب می‌شود.  

توسعه بدون آب بر پایه تغییر الگوی صنعتی و اقتصادی بنا می‌شود. صنایع سنتی آب‌بر مانند فولاد و سیمان در مناطق خشک نه‌تنها پایدار نیستند، بلکه هزینه‌های سنگینی بر منابع طبیعی و اجتماعی تحمیل می‌کنند. در مقابل، صنایع کم‌آب‌بر مانند فناوری اطلاعات، انرژی‌های تجدیدپذیر، گردشگری فرهنگی و صنایع دستی می‌توانند با مصرف اندک آب، ارزش افزوده بالایی ایجاد کنند. این صنایع علاوه بر اشتغال‌زایی پایدار، امکان صادرات خدمات و محصولات را فراهم کرده و اقتصاد کشور را از وابستگی به منابع محدود رها می‌سازند.  

برای تحقق توسعه بدون آب، مجموعه‌ای از سیاست‌ها و ابزارهای نهادی باید به کار گرفته شود. نخست، جانمایی هوشمند صنایع بر اساس ظرفیت آبی و اقلیمی هر منطقه ضروری است تا از فشار بر منابع محدود جلوگیری شود. دوم، قیمت‌گذاری واقعی آب و ایجاد بازارهای تنظیم‌گری‌شده می‌تواند انتقال منابع به فعالیت‌های با بهره‌وری بالا را ممکن سازد. سوم، الزام صنایع موجود به استفاده از فناوری‌های بازچرخانی و کاهش مصرف آب باید به‌عنوان یک استاندارد ملی اجرا شود. این اقدامات نیازمند حکمرانی شفاف، مشارکت اجتماعی و نظارت دقیق هستند.  

توسعه بدون آب نه‌تنها به کاهش فشار بر منابع طبیعی کمک می‌کند، بلکه هم‌راستا با سیاست‌های جهانی مقابله با تغییر اقلیم است. کاهش مصرف آب در صنایع و کشاورزی، امکان بازچرخانی و مدیریت پایدار منابع را فراهم می‌آورد و از تخریب اکوسیستم‌ها جلوگیری می‌کند. این رویکرد همچنین به افزایش تاب‌آوری کشور در برابر خشکسالی‌های مکرر و تغییرات اقلیمی کمک می‌کند. در سطح جهانی، کشورهایی که مسیر توسعه بدون آب را انتخاب کرده‌اند، توانسته‌اند همزمان رشد اقتصادی و حفاظت از محیط‌زیست را محقق سازند.     

توسعه بدون آب چشم‌اندازی نوین برای ایران ترسیم می‌کند؛ آینده‌ای که در آن رشد اقتصادی با حفظ منابع حیاتی همراه است. این رویکرد می‌تواند به افزایش بهره‌وری، عدالت اجتماعی و کاهش وابستگی به صنایع پرمصرف منجر شود. در نهایت، توسعه بدون آب نه‌تنها پاسخی به بحران‌های کنونی است، بلکه راهبردی بلندمدت برای تضمین پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی کشور به شمار می‌رود. ایران با اتخاذ این مسیر می‌تواند الگویی برای سایر کشورهای خشک و نیمه‌خشک باشد و جایگاه خود را در عرصه توسعه پایدار جهانی تثبیت کند.