نگرش مالی بر توسعه اقتصادی کم آب بر شماره 45

تاریخ انتشار : 1 آذر 1404
نگرش مالی بر توسعه اقتصادی کم آب بر

بحران منابع آبی به یکی از چالش‌های ساختاری قرن حاضر تبدیل شده است. بر اساس گزارش‌های سازمان ملل متحد، پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰، شکاف میان تقاضا و عرضه منابع آبی در سطح جهانی به حدود ۴۰ درصد برسد. در این شرایط، الگوهای متعارف توسعه اقتصادی که بر پایه شدت مصرف بالای آب شکل گرفته‌اند، از قابلیت تداوم برخوردار نبوده و نیازمند بازتعریف اساسی هستند. در این میان، راهبردهای مالی می‌توانند نقش تسهیل‌گرانه‌ای در این گذار ساختاری ایفا نموده و مسیر تحول به سمت الگوهای توسعه اقتصادی با شدت مصرف آبی پایین را هموار سازند. در ادامه، مهم‌ترین راهکارها و ابزارهای مالی پیشنهادی در این حوزه ارائه می‌شود:

راهکارهای مالی کلان

۱. بازتعریف اولویت‌های سرمایه‌گذاری ملی

دولت‌ها می‌توانند از طریق بازنگری در سازوکارهای تخصیص بودجه، جهت‌گیری توسعه اقتصادی را متحول سازند:

  • تأسیس صندوق‌های ملی توسعه بخش‌های اقتصادی با شدت مصرف آبی پایین
  • تخصیص حداقل ۳۰ درصد از بودجه توسعه ملی به پروژه‌های با کارایی مصرف آب بالا
  • اولویت‌دهی به سرمایه‌گذاری در صنایع دانش‌بنیان و فناوری‌های پیشرفته

۲. تحول در نظام یارانه‌ها

سامانه یارانه‌ها نیازمند بازطراحی اساسی است:

  • انتقال تدریجی یارانه‌های بخش آب به سمت توسعه و انتشار فناوری‌های کم‌مصرف
  • اعطای یارانه‌های هدفمند به صنایع خلاق و اقتصاد دیجیتال
  • طراحی مشوق‌های مالی برای جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در بخش‌های با مصرف بهینه آب

ابزارهای مالی نوآورانه

۱. توسعه بازار سرمایه پایدار

  • انتشار اوراق مالی اسلامی (صکوک) سبز برای تأمین مالی پروژه‌های با مصرف بهینه آب
  • راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر تخصصی برای استارت‌آپ‌های فعال در فناوری‌های پاک
  • طراحی محصولات بیمه‌ای نوآورانه برای پوشش ریسک‌های سرمایه‌گذاری در بخش‌های نوپا

۲. مکانیسم‌های قیمت‌گذاری

  • استقرار سامانه قیمت‌گذاری پلکانی برای منابع آبی
  • ایجاد بازار آب مجازی و توسعه نظام مبادله حقوق آب
  • اجرای سازوکار مالیات بر مصرف آب بیش از استانداردهای تعیین شده

جمع‌بندی نهایی

گذار به سمت اقتصاد کم‌آب‌بر نه تنها یک ضرورت راهبردی، بلکه فرصتی بی‌بدیل برای خلق مزیت رقابتی پایدار محسوب می‌شود. موفقیت در این مسیر، مستلزم همکاری سه‌جانبه نهادهای حکومتی، بخش خصوصی و مؤسسات مالی است. با به‌کارگیری راهکارهای مالی هوشمند و بهره‌گیری از تجارب موفق بین‌المللی، می‌توان همزمان با حفظ پویایی توسعه اقتصادی، تاب‌آوری سیستم در برابر بحران آب را تقویت نمود.

سعید مطهری

رئیس گروه حسابرسی داخلی

دسته‌بندی: نشریه الکترونیکی آب بان شماره 45 ( آبان 1404)
شماره مجله: شماره 45

این صفحه را به اشتراک بگذارید


به این مجله امتیاز بدهید


سایتـــ های مرتبطـ

آمار بازدیدکنندگان

  • کاربران آنلاین : 19
  • بیشترین بازدید همزمان : 2616
  • بازدید امروز : 5,663
  • بازدید دیروز :
  • کل بازدید : 8,380,874
  • آخرین به روزرسانی : 2 آذر 1404 14:51:19
  • شناسه IP شما : 216.73.216.133

راه‌های تماس با ما

  • آدرس : یزد - بلوار دانشجو - مجتمع ادارات - خیابان استاندارد
  • کدپستی : 8916188139
  • تلفن : 9 - 38258020 -035
  • فاکس : 38258046 -035
  • پست الکترونیکی : info[at]yzrw.ir
  • کد خدمات دستوری(USSD Code) : 6655*31070#*
  • سامانه تلفنی پیشگام : 31077-035