اهمیت آب به عنوان مایه حیات و رکن اساسی شکل گیری و بقاء تمدن های کهن بشری در اقصی نقاط این کره خاکی، لزوم مدیریت کارامد آن را ضروری تر می سازد. تجارب و شواهد جهانی نشان می دهد که دولت به تنهایی نمی تواند طلیعه دار مدیریت این مایه حیات باشد و تلاشها برای یافتن راه حل و راهکار مناسب برای مدیریت بهینه سیستم های آبیاری جملگی براین عقیده اند که مدیریت بهینه سیستم های آبیاری، تنها در گرو اتخاذ رویه ای کثرت گرا و مشارکتی خواهد بود .با افزایش جمعیت، افزایش سطح زیرکشت و تولید کشاورزی و به تبع آن مصرف رو به افزایش منابع آب سطحی و زیرزمینی، دسترسی به منابع آب در بسیاری از نقاط دنیا و از جمله کشور ایران با مشکلات فراوانی همراه شده است و در برخی مناطق این موضوع به یک بحران تبدیل شده ، به همین جهت از دهه های گذشته دنیا به سمت حل این مشکلات در حال حرکت است. یکی از اقدامات انجام شده در بسیاری از کشورها، تغییر شیوه حکمرانی و مدیریت منابع آب است. امروزه دنیا از شیوه مدیریت متمرکز دولتی از بالا به پایین به سمت شیوه مدیریت محلی و مشارکت ذی¬نفعان حرکت کرده است و همچنین از جمله مهمترین مباحث مرتبط با مدیریت منابع آبی در جهت کاهش تقاضای مصرف منابع آب در بخش کشاورزی، استفاده از مدیریت مشارکتی منابع آب و انتقال مدیریت از بخش دولتی به سوی مشارکت مردمی است. یکی از عناصر اصلی مدیریت پایدار آب جلب مشارکت بهره‌برداران در مدیریت و نگه‌داری شبکه‌های آبی می‌باشد. از طرفی، بهره‌گیری از مشارکت مردم در تمامی مراحل برنامه‌ریزی، طراحی، ساخت و بهره‌برداری پروژه‌ها (در قالب تشکل‌ها و سازمان‌های مردمی) می‌تواند در مدیریت بهینه آب تأثیرگذار باشد. لازم به ذکر است ویژگیهای اجتماعی، اقتصادی، فردی و شغلی مانند تحصیلات، درآمد، تجربه‌کشاورزی، تملک‌ بر زمینهای‌ زراعی، داشتن‌ شغل غیرکشاورزی و غیره موجب افزایش پذیرش مدیریت مشارکتی (تشکلهای مردمی) می‌شوند که در این بین، تحصیلات با توجه به اثر نهایی آن، بیشترین تأثیر را دارد. همچنین پرجمعیت بودن خانوار و داشتن تنوع تولیدی از عواملی هستند که تأثیر منفی در احتمال پذیرش تشکلها دارند. استفاده از سیاستهایی به منظور تثبیت درآمد کشاورزان، یکپارچه‌سازی اراضی و برگزاری کلاسهای آموزشی و ترویجی در جهت آشنایی بهره‌برداران با فرایند مدیریت مشارکتی، نقش بسیار مؤثری در جهت افزایش تمایل به مشارکت کشاورزان در مدیریت منابع آبی دارد. در همین راستا تشکل های آب بران به‌عنوان یکی از روش های مدیریت مشارکتی، راه خوبی برای حذف مشکلات شبکه های آبیاری و زهکشی و مدیریت مصرف آب می باشد. تشکل‌های آب بران عبارت است از تشکیلاتی محلی که هدف آنها بهبود راندمان در مصرف آب کشاورزی با افزایش دانش، نگرش و مهارت کشاورزان است و یکی از الگوهای تشکیل و توسعۀ بازار آب و مجرای انتقال مدیریت آب از بخش دولتی به مصرف کنندگان آب می باشد که در سال های اخیر در بحث مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است. در ایران نیز تلاش هایی در این زمینه شکل گرفته و بر اساس این سیاست، اقدام به توسعه و تشکیل تعاونی های آب بران در اراضی تحت پوشش برخی از شبکه های آبیاری و زهکشی پایاب سدها شده است. با توجه به نوپایی این تجربه در کشور نیاز است که عملکرد این نهادها مورد ارزیابی و پایش قرار گیرد. برای گذر از بحران آب و کمبود اشتغال در کشور، راهی جز مشارکت گرفتن از بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در بخش کشاورزی نداریم. آنچه در مورد تشکل آب ¬بران می¬توان به آن اشاره کرد ،این است که در صورت تشکیل، حمایت و فراگیر شدن این تشکل¬¬ها در سطح کشور و درصورتی¬ که فرآیند تشکیل، تشکل¬ های آب¬ بران و همچنین واگذاری مسئولیت¬ ها و وظایف مدیریت آبیاری به آن¬ها، به‌طور صحیح و از طریق مطالعات اجتماعی، مشارکتی و میدانی مناسب انجام پذیرد، این تشکل¬ ها نقش کلیدی در توسعه پایدار و مدیریت بهینه مصرف آب کشاورزی خواهند داشت.